Problem ze żłobkami w Polsce jest kilkupłaszczyznowy. Patrząc na liczby, w 2023 roku w kraju było ok. 200 tys. miejsce opieki nad dziećmi do lat 3., ale to wciąż za mało. Szacuje się, że brakuje nawet kolejnych 200 tys. Przez sytuację makroekonomiczną wzrosły i dalej rosną koszty prowadzenia takich placówek, co znajduje odzwierciedlenie w czesnym, ale równie zniechęca osoby zainteresowane utworzeniem żłobka… Program Maluch+ ma za zadanie stymulować powstawanie nowych, bezpiecznych żłobków oraz klubów dla dzieci, zwłaszcza w gminach, w których brakuje jakichkolwiek placówek opiekuńczych dla dzieci do lat 3.
Podstawowe informacje o Programie Maluch+ na 2023 rok
Program Maluch+ działa już 12 lat, a jego edycja z roku 2023 rozszerza zakres wsparcia dla nowo powstających żłobków oraz ułatwia ich tworzenie. Program zajmuje się dofinansowaniem takich placówek, a pieniądze mogą zostać przeznaczone m.in. na adaptację budynku żłobka (także do potrzeb dzieci z niepełnosprawnościami lub wymagających szczególnej opieki), zakup wyposażenia, pomoc w prowadzeniu zajęć czy kupno pomocy edukacyjnych.
Podobnie jak w ubiegłych latach Program Maluch+ 2023 jest kierowany przede wszystkim do jednostek samorządu terytorialnego (gmin), jednak o dofinansowanie mogą starać się także inne podmioty – m.in. osoby fizyczne, prowadzący działalność gospodarczą czy organizacje posiadające osobowość prawną. Od edycji Programu Maluch+ na 2023 rok można uzyskać do 100% potrzebnej kwoty, bez wkładu własnego.
Na lata 2022-2029 Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej założyło budżet Programu w wysokości 5,5 mld złotych, są to więc kwoty niebagatelne. Środki pochodzą od 2023 roku z dwóch źródeł – Krajowego Programu Odbudowy oraz Funduszy Europejskich dla Rozwoju Społecznego.
W ramach Maluch+ udzielane jest także finansowe wsparcie na funkcjonowanie miejsc w żłobku – dopłata dla placówki wynosi w tym roku 837 zł za miejsce. Dzięki temu, punkty opieki nad najmłodszymi mogą redukować koszt finalny, dla rodzica. Są jednak pewne ograniczenia i warunki uzyskania tej dopłaty. Żłobek, który ją przyjmie, zobowiązany będzie do ustalenia czesnego nie wyższego niż 120% średniej kwoty w innych placówkach, jak również utrzymania minimum 80-procentowego zapełnienia miejsc przez 36 miesięcy. Warto jednak starać się o dołączenie do listy beneficjentów.
Jakie korzyści przynosi Program Maluch+ dla żłobków i klubów dziecięcych?
Podobnie jak w ubiegłych latach, priorytet w naborze do programu mają gminy (jednostki samorządu terytorialnego – JST), ale inne formy działalności mają również zapewnione należyte wsparcie i ułatwienia:
- dofinansowanie w wysokości po 12 410 zł brutto z KPO i FERS na adaptację i wyposażenie placówki i realizowanie celów edukacyjnych
- dofinansowanie w kwocie 837 zł miesięcznie na każde dziecko w placówce
- brak konieczności wnoszenia wkładu własnego
Najbardziej jednak widocznym pozytywnym wpływem Programu Maluch+ jest fakt, że realnie wspiera i stymuluje powstawanie nowych placówek dla najmłodszych. Do końca 2029 roku w ramach tego programu ma powstać ok. 100 tys. nowych żłobków oraz klubów dziecięcych. Jak informuje MRiPS, w edycji z 2023 roku łącznie zakwalifikowano 991 wniosków z gmin oraz 1069 wniosków podmiotów niepublicznych, a dofinansowanie będzie dotyczyć utworzenia 87 862 miejsc opieki w ponad 2 800 instytucjach na terenie 1262 gmin. Warto też nadmienić, że dzięki realizacji Programu, liczba „białych plam” (gmin bez żłobków) zmniejszy się z 1105 do 664.
Jak Program Maluch+ wpływa na jakość opieki nad najmłodszymi?
Większa dostępność miejsc w żłobkach, ich większa liczba w kraju, to nie tylko wygoda dla rodziców, ze względu na bliskość placówki, ale również mniejsze zagęszczenie dzieci. To z kolei oznacza, że kadra żłobka może poświęcać więcej czasu mniejszej liczbie podopiecznych. Dofinansowanie z KPO i FERS to również lepszej jakości pomoce dydaktyczne, dzięki którym edukacja już na tak wczesnym etapie życia, przynosi lepsze efekty. Co więcej, zyskiem z Programu Maluch+ są również wyższe kompetencje kadry i opiekunów – dofinansowanie to bowiem możliwość opłacenia kursów, szkoleń i kształcenia zawodowego.
Dzięki Programowi Maluch+ podnosi się też poziom adaptacji placówek opieki do potrzeb dzieci z niepełnosprawnościami, które dzięki mogą uczestniczyć w procesie wczesnej edukacji na równi z innymi.